-
Enghert (Englerth) Wilhlem (1814-1884), architekt
Architekt czynny w Galicji. Autor projektu rozbudowy zamku Sapiehów w Krasiczynie z l. 1840-1843.
-
Erlenberg Melchior (ok. 1610-po 1645), rzeźbiarz
Rzeźbiarz niemieckiego pochodzenia działający we Lwowie, Władysław Łoziński uważał go za ucznia rzeźbiarza wrocławskiego działającego we Lwowie i w Małopolsce Johanna Pfistera. Wykonał z alabastru elementy wystroju kolegiaty pw. św. Trójcy w Ołyce, m.in. figury apostołów na filarach (zachowane trzy) oraz anioły na przejściami do naw bocznych i marmurowe ołtarze. Ponadto wiązane są z nim prace rzeźbiarskie w Pałacu Tarłów w Podzamczu Piekoszowskim i w pałacu Radziwiłłów w Ołyce.
-
Etlinger Tomasz, architekt
Przypisuje mu się projekt nowego murowanego kościoła parafialnego w Humaniu, budowa 1780-1826, z fundacji Stanisława Szczęsnego Potockiego.
-
Eutele Paweł (1804-1889), rzeźbiarz
W r. 1851 wykonał kamienną rzeźbę Matka Boska Niepokalana, ustawioną przy murze obok dzwonnicy kościoła w Milatynie Nowym. Przed 12 X 1856 odkuł epitafium Michała Radziejowskiego w kościele Bożego Ciała we Lwowie. 17 IX 1759 otrzymał zapłatę „a konto roboty około kamiennego postumentu do figury Niepokalanie Poczętej Najśw. Maryi” przy katedrze łacińskiej we Lwowie; prace ukończył jeszcze w tym samym roku. W latach 1862-1865 pracował przy renowacji kolegiaty w Żółkwi. W r. 1865 odebrał wynagrodzenie za wykonanie czterech figur przeznaczonych do umieszczenia w niszach na fasadzie kościoła Św. Zofii we Lwowie.
-
Fabiański Erazm (1826-1892, malarz
Fabiański (Fabijański) Erazm (1826-1892), malarz, drzeworytnik, dekorator teatralny. W r. 1877 podjął się wykonania malowideł we wnętrzu kolegiaty w Stanisławowie.
-
Fabryka Ernst March & Sohne z Berlina
Firma wykonała ok. 1905 dwie rzeźby ogrodowe przy pałacu Buchholtzów w Supraślu.
-
Fabryka Maszyn i Aparatów Gorzelnianych E. Bredta w Otyni
Fabryka wykonała metalowy szkielet konstrukcyjny kaplicy w Hołoskowie, zakupiony w r. 1894 na Wystawie Krajowej we Lwowie i zmontowany w r. 1895.
-
Fabryka Maszyn i Narzędzi rolniczych Ludwika Zieleniewskiego
Założona w pocz. w XIX przez przybyłego z Warszawy Ludwika Zieleniewskiego. Pierwsza i najważniejsza fabryka w dziejach krakowskiego przemysłu. W zakładzie Zieleniewskiego projektowano i produkowano maszyny oraz konstrukcje inżynieryjne. W r. 1905 w krakowskiej fabryce wykonano konstrukcję stalową do przeszklonej hali peronowej lwowskiego dworca kolejowego.
-
Fabryka Seipa z Krakowa
Piotr Seip prowadził położony przy ul. Mickiewicza 33 zakład złotniczy i wyrobów metalowych. Firma wykonała metalowe elementy w kaplicy pw. Św. Józefa w Chyrowie (ok. 1906).
-
Falconi Giovanni Battista (ok. 1600-1660), sztukator
Ok. r. 1644, a najpóźniej do maja r. 1648 wykonał dekorację kaplicy Św. Dominika przy kościele Dominikanów w Podkamieniu.
-
Fartuch Jarosław (1897-1979), grafik, malarz, architekt
Grafik, malarz, architekt. W r. 1921 rozpoczął studia na politechnice w Pradze. Równolegle do studiów politechnicznych uczęszczał do Ukraińskiego Studia Sztuk Plastycznych (czes. Ukrajinské studio výtvarných umění), gdzie dokształcał się m.in. u prof. Włodzimierza Siczyńskiego. Na przełomie lat 20. i 30. Fartuch przyjechał do Lwowa, gdzie współorganizował lwowską „Kooperatywę Prac Inżynieryjskich” (ukr. Кооперативa Інженерних Робіт), pracownię architektoniczno-budowlanej, skupiającą ukraińskich architektów młodego pokolenia (m.in. Eugeniusza Nahirnego, Juliana Worobkewicza, Romana Bazylewicza). Zaprojektował drewnianą cerkiew w Hoszowie (1938) i projekt murowanej cerkwi w Tudorkowcach (1936).
-
Fechter Michał (1843-1908), architekt
Po śmierci Wincentego I Rawskiego najpewniej prowadził prace przy przebudowie klasztoru SS. Najśw. Serca Jezusa we Lwowie (1870-1872). W latach 1873-1882 był czynny przy murarskich i blacharskich pracach remontowych w kościele Św. Mikołaja we Lwowie. Współprojektował teatr Colosseum we Lwowie. W r. 1882 przygotował niezrealizowany projekt konwiktu i kolegium Jezuitów w Chyrowie.
-
Fedak Otto (1906-1968), architekt
Architekt. Absolwent Wydziału Architektonicznego Politechniki Lwowskiej (1930/31). W r. 1938 wykonał w zespole z Antonim Łobosem i Janem Schwarzem projekt nr 15, nagrodzony III nagrodą w konkursie na nowy kościół parafialny w Kołomyi. W r. 1942 otrzymał (wraz z Aleksandrem Peżanśkim) II nagrodę w konkursie na projekt odbudowy cerkwi seminaryjnej Św. Ducha we Lwowie (d. kościół Dominikanek); projektu nie zrealizowano. Pochowany na cmentarzu komunalnym w Myślenicach.
-
Fedders Waldemar Piotr Aleksander (1868-1936), architekt
Architekt rosyjski, wykładowca Politechniki Warszawskiej. Początkowo uczył się w domu. W roku 1888 uzyskał świadectwo ukończenia sześciu klas szkoły realnej i rozpoczął studia na CesarskiejAkademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Studia ukończył w roku 1894, uzyskując tytuł artysty I stopnia. Podczas studiów otrzymał dwa srebrne medale za malarstwo, dwa srebrne i mały złoty medal za architekturę. Po studiach pracował jako architekt w zakładach zbrojeniowych w Siestroriecku. W roku 1898 na zaproszenie architekta Leontija Benois przybył do Warszawy by współpracować w realizacji soboru św. Aleksandra Newskiego. Nadzorował też budowę zaprojektowanej przez Benois cerkwi garnizonowej ś. Martyniana (obecnie katedra polskokatolicka) przy ul. Szwoleżerów 2. W roku 1901 został powołany na wykładowcę architektury na Politechnice Warszawskiej. W roku 1907 został wybrany członkiem komitetu zarządzającego uzdrowiskiem w Ciechocinku. W r. 1912 odbudował w stylu neorenesansowym pałac w Stupińcach (ob. Makowie). W roku 1915 opuścił Warszawę wraz z administracją rosyjską, zmarł na Łotwie w roku 1936. Pochowano go na Cmentarzu Leśnym w Rydze. Pozostawił w Warszawie wiele realizacji utrzymanych w stylach historycznych.
-
Fedorowski Stefan, malarz
Malarz krakowski. W r. 1898 wykonał polichromię wnętrza cerkwi w Wólce Żmijowskiej.
-
Felczyńscy, ludwisarze
Rodzina ludwisarzy, działająca w Kałuszu i Przemyślu. Ich zakłady występowały pod nazwami: „Odlewnia Dzwonów Bracia Felczyńscy” w Kałuszu (1808-1939), z filią w Przemyślu, „Odlewnia Dzwonów Bracia Felczyńscy i Spółka” (1912-1930), następnie działającą samodzielnie pod nazwą „Odlewnia Dzwonów Ludwik Felczyński i Spółka Przemyśl” (1930-1939). Ten ostatni zakład został reaktywowany w Przemyślu pod dawną nazwą (1944-1955), upaństwowiony działał pod nazwą „Odlewnia Żeliwa Przemysłu Drobnego” (1955-1957), a następnie jako „Odlewnia Dzwonów Eugeniusz Felczyński Przemyśl” (1957-1977) i „Odlewnia Dzwonów Janusz Felczyński Spółka Przemyśl” (1977-2004). Obecnie w Przemyślu działają 2 rodzinne zakłady odlewnicze Jana i Janusza Felczyńskich.
-
Feliński Roman (1886-1953), architekt
Ukończył wyższą szkołę realną we Lwowie i w 1903 wstąpił na politechnikę. W 1905 przeniósł się do Monachium, gdzie w królewskiej wyższej szkole technicznej w 1908 uzyskał dyplom. Do 1909 studiował w Paryżu. W latach 1911-1912 studiował we Włoszech, Grecji, Egipcie, Palestynie, Szwajcarii i w Niemczech. Pracował we Lwowie kolejno: w biurze budowlanym Sosnowskiego i Zachariewicza, w firmie Michał Ułam, w namiestnictwie, zaś w latach 1917 do 1919 przy odbudowie Galicji. Od 1919 do 1926 pracował w Ministerstwie Robót Publicznych. Autor licznych budowli we Lwowie, min. hal sklepowych Grödlów (1911-1912), domu towarowego "Magnus" (1912-1913), współudział w budowie kamienicy Grünerów (1910-1911) czy kamienicy Mojżesza Rohatyna (1911-1913).
-
Fellner Ferdinand (1847-1916), architekt
W 1872 zawiązał spółkę budowlaną z Hermanem Helmerem. Projektowali i przeprowadzili przebudowę teatru zamkowego w Łańcucie. Autor przebudowy pałacu Potockich w Antoninach (1905-1908), pałacu w Tuligłowach (kon. w. XIX). licznych budowli we Lwowie, m.in. Kasyna Narodowego (1897-1898), gmach banku Autro-Węgierskiego (1897-1898) czy hotelu "George" (1899-1901).
-
Fenrich, inżynier
Od r. 1786 kierował budową nowego murowanego kościoła w Czerniowcach (1784-1814). W r. 1788 zastąpił do inżynier Neusser, a w r. 1814 Baingolz.
-
Fesinger Fabian (zm. ok. 1767-1768), rzeźbiarz
Przypuszczalny brat rzeźbiarza Sebastiana Fesingera. W lwowskich aktach sądowych wymieniany w l. 1749 i 1766. Rzeźbiarz lwowski, o którego twórczości brak jest jakichkolwiek informacji. Wszystkie atrybucje zgłaszane przez Hornunga są wątpliwe i niepoparte żadnymi argumentami. Zbigniew Homung przypisał mu figury Matka Boska Niepokalana i Św. Antoni przed kościołem Św. Antoniego we Lwowie, datowane na lata 1753-1755 . Jacek Gajewski przypisał 5 z 18 figur pod tamburem kopuły kościoła Bożego Ciała we Lwowie (archiwalia wskazują, że ten zespół rzeźbiarski powstał po śmierci Fabiana Fesingera).
-
Fesinger Ignacy Oswald (1742- zm. po 1768), architekt
ochrzczony 6.08.1742 w katedrze łacińskiej we Lwowie w asystencji rzeźbiarza Jerzego Józefa Marquarta i Elżbiety Goldembergowej, najstarszy syn rzeźbiarza Sebastiana Fesingera i Teresy Nikraszewiczówny, brat architekta Klemensa Ksawerego Fesingera (ur. 1743). Ignacy Oswald Fesinger, uważany za rzeźbiarza, w istocie był „nadwornym” architektem Stanisława Szczęsnego Potockiego. Pojawia się w lwowskich metrykach do 9.03.1768. Jest jednym z kilku lwowskich architektów, którym przypisuje się budowę w l. 1767-1787 kościoła Trynitarzy w Brahiłowie.
-
Fesinger Klemens Franciszek Ksawery (1743 - zm. po 1815), architekt
Architekt lwowski, syn rzeźbiarza Sebastiana Fesingera, brat architekta Ignacego Oswalda. Autor projektu pałacu arcybiskupów greckokatolickich we Lwowie, po pożarze odnawiał w l. 1792-1800kościółDominikanów pw. Bożego Ciała we Lwowie, po r. 1798 zaprojektował fasadę kościoła Paulinów śś. Piotra i Pawła we Lwowie, w l. 1781-1783 przebudował kamienicę przy ul. Krakowskiej 24, a w r. 1792 zaprojektował i wzniósł kamienicę przy ul. Ormiańskiej 30 we Lwowie.
-
Fesinger Sebastian (notowany od października 1741 - zm. po 1 stycznia 1770), rzeźbiarz i przedsiębiorca budowlany
Rzeźbiarz i architekt lwowski. W r. 1753 pełnił funkcję wójta jurydyki świętojańskiej we Lwowie. Utożsamiony z nieznanym z imienia Fesingerem, któremu w r. 1743 wypłacono wynagrodzenie za „omamenta refectorii [...] ad rationem rzeźby” w kolegium Jezuitów we Lwowie. W latach 1745-1747 prowadził prace nad zespołem ołtarzy bocznych w kościele Św. Mikołaja we Lwowi. Był notowany w księgach rachunkowych fabryki kościoła Karmelitów w Trembowli: wykonał cyborium do ołtarza gł. (1750), a być może brał udział w dekorowaniu tego retabulum (1748-1750), wykonał ołtarze św. Józefa i Pana Jezusa (1752-1753) i być może 4 pozostałe ołtarze boczne (1750-1753); ponadto Andrzej Betlej przypisuje mu współudział w wykonaniu balkonów na ścianach bocznych prezbiterium przy ołtarzu gł. (1748-1750), „mozaikowego” retabulum w chórze zakonnym i autorstwo nagrobka Samuela Dulskiego (ok. 1750). W r. 1762 podpisał kontrakt, ze zobowiązaniem „aby statuów nie wyginać”, na wykonanie 6 z 8 figur wieńczących fasadę kościoła w Podhorcach; Archanioł Rafał, Św. Piotr, NN święta, Św. Anna z dziecięcą Matką Boską, Św. Wacław i Św. Onufry (bez figur Św. Józef oraz Św. Ignacy Loyola (zniszczona), będących dziełami innej ręki, w r. 1937 niesłusznie przypisanych przez Tadeusza Mańkowskiego Józefowi Leblasowi. 1 XI 1764 otrzymał wynagrodzenie za 2 tablice upamiętniające konsekrację kościoła Bożego Ciała we Lwowie. 1 II 1765 zawarł kontrakt na wystawienie struktury organów w tejże świątyni z terminem ukończenia 15 VIII (zachowane fragmenty dekoracji rzeźbiarskiej zostały wtórnie wykorzystane w prospekcie organowym wykonanym w r. 1910). W tym samym roku restaurował ołtarz w kaplicy Kampianów w katedrze łacińskiej we Lwowie. Przypisywano mu liczne inne dzieła (m.in. Adam Bochnak, który uważał go za głównego przedstawiciela szkoły lwowskiej; Tadeusz Mańkowski, Zbigniew Homung). Część tych atrybucji została odrzucona w miarę rozwoju badań, inne są w większości niemożliwe do weryfikacji, ze względu na brak źródeł i materiału porównawczego.
-
Filewicz Michał (zm. 1804), rzeźbiarz
Rzeźbiarz lwowski. Z jego kręgiem związano 2 figury aniołów z ołtarza św. Antoniego w kaplicy Herburtów w kościele w Dobromilu, datowane na 3. ćw. w. XVIII (być może po r. 1753). W r. 1775 zawarł kontrakt na wykonanie feretronu do kościoła parafialnego w Mariampolu.
-
Filipczuk Zenon (zm. 2010), architekt, konserwator zabytków
W l. l. 1958-1960 prowadził budowę kościoła pw. NMP Królowej Polski w Kopisku.
-
Filipowicz-Dubowik Antoni (1865-1930), architekt
Architekt działający w Wilnie. W l. 1884–1885 uczęszczał na kursy w wojskowej szkole inżynierskiej, w r. 1893 zdał egzamin w Komitecie Techniczno-Budowlanym w Petersburgu, uprawniający do prowadzenia robót budowlanych i drogowych; w l. 1899–1910 pracował jako architekt w wileńskim Zarządzie Miejskim. Był autorem licznych projektów kościołów (Głębokie; Miedniki i Kamionka) oraz domów mieszkalnych.
-
Filippi Parys (1836-1874), rzeźbiarz
Rzeźbiarz lwowski. Syn rzeźbiarza i sztukatora Paolo Filippiego, którego sprowadził z Włoch Franciszek Maria Lanci. Kształcił się najpierw u ojca, a następnie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie oraz w Monachium. Karierę artystyczną rozpoczął w Krakowie. W r. 1866 przeniósł się na stałe do Lwowa gdzie otworzył pracownię koło kościoła dominikanów. W r. 1867 otworzył prywatną szkołę rzeźby przy swojej pracowni. Był nauczycielem wielu lwowskich rzeźbiarzy, tj.: Tadeusz Barącz, Tadeusz Błotnicki, Stanisław Sieniawski, Antoni Madeyski, Antoni Kurzawa, Kazimierz Ostrowski, Wanda Młodnicka. Pracował przy odnawianiu kolegiaty w Żółkwi, gdzie wykonał ambonę (1861-1866) oraz epitafium Jakuba i Konstantego Sobieskich oraz Karoliny z Sobieskich de Bouillon (1862), gruntownie odnowił 2 nagrobki rodziny Żółkiewskich (1861-1868), kierował odnowieniem nagrobków Jakuba Sobieskiego i Stanisława Daniłowicza w prezbiterium (ze zmianą dwóch atrybutów w drugim z nich). W latach 1867-1870, we współpracy z rzeźbiarzami: Piotrem Kozakiewiczem i Stanisławem Sieniawskim, odnawiał nagrobki, przechowywane w podziemiach kościoła Bożego Ciała we Lwowie, które po odnowieniu umieszczono we wnętrzu tej świątyni. W latach 1867-1869 wykonał nagrobek gen. Józefa Dwernickiego do kościoła Św. Michała Archanioła Karmelitów we Lwowie (po zniszczeniu przez zakon studytów, który przejął kościół Św. Michała Archanioła i rekonstrukcji, w r. 2000 nagrobek umieszczono kaplicy Św. Józefa w katedrze łacińskiej). Wykonał popiersie Stanisława Piłata w epitafium umieszczonym w r. 1868 w kościele Bernardynów we Lwowie. W r. 1872, wraz z Edmundem Jaskólskim, Julianem Markowskim i Leonardem Marconim, pod nadzorem konserwatora Mieczysława Potockiego, zrekonstruował ołtarz Jana Białego z r. 1592 z fragmentów odnalezionych w podziemiach katedry łacińskiej we Lwowie; retabulum zostało ustawione w odnowionej kaplicy Św. Józefa w tejże katedrze.
-
Firma L. i G. Kaden z Krakowa i Lwowa
Zakład dostaw budowlanych wapienia i kamieniołom w Rząsce koło Krakowa i Glinnej Nawarii Koło Lwowa.
-
Fischer Jan, rzeźbiarz
W r. 1936 wykonał niezrealizowany projekt ołtarza do kościoła Dominikanów w Jezupolu, 20 VII 1939 złożył ofertę na wykonanie ołtarza gł. i balasek w dolnym kościele Św. Wincentego a Paulo we Lwowie.
-
Fleck Eryk, malarz
Malarz. Wraz z bratem Maurycym twórca polichromii wnętrza sali głównej Synagogi Przedmiejskiej we Lwowie (1918-20).
-
Fleck Maurycy, malarz
Malarz. Wraz z bratem Erykiem twórca polichromii wnętrza sali głównej Synagogi Przedmiejskiej we Lwowie (1918-20).
-
Folville Louis, malarz
Malarz dekorator czynny przy budowie pałacu Tyzenhausów w Horodnicy na przedmieściach Grodna
-
Fontana II Giuseppe (1676-1739), architekt
Syn Giacoma F. da Novazzano i Orsoli Ceroni z Albogasio. Architekt warszawski i przedsiębiorca budowlany. Przed 1698 w Polsce, sprowadzony zapewne przez wujów, architektów Domenica i Giovanniego Battistę Ceronich.W latach 1698-1715 pracował na służbie podkanclerzego litewskiego Stanisława Antoniego Szczuki w Szczuczynie. Spadek po Ceronich umożliwił mu przenosiny do Warszawy (1715), gdzie stał się właścicielem przedsiębiorstwa, nieruchomości i cegielni położonych na nowomiejskim gruncie “Murano”. W 1728 został dzierżawcą starostwa w Piasecznie. Kontynuował liczne budowy rozpoczęte przez architektów włoskich zmarłych w Warszawie podczas wojny północnej. Autor pałacu Bielińskich w Kozłowce (1737-1742).
-
Fontana Jakub (1710-1773), architekt
Architekt warszawski. Przypisuje się mu projekt kościoła parafialnego w Laszkach Murowanych, wzniesionego w r. 1753; atrybucja zakwestionowana (Piotr Krasny).
-
Fontana Jan Kanty (1731-1800), architekt
Brat Jakuba. Architekt. Uzyskał polskie szlachectwo (1768) i stopień kapitana wojsk koronnych (podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 awansował na pułkownika). Miał opinię zdolnego geometry i doświadczonego inżyniera (zwłaszcza w pracach wodnych i ogrodowych), lecz poświęcał się przede wszystkim obowiązkom administracyjnym i organizacyjnym. Jako “praefectus fabricae” współpracował zazwyczaj ze zdolniejszymi twórcami (m.in. z S. G. Zugiem i J. Kubickim). przypisuje mu się współudział przy budowie pałacu Miączyńskich w Pieniakach zapewne według projektu Dominika Merliniego (ok r. 1777), przy współpracy Jana Krystiana Kamsetzera.
-
Fontana Józef III (1716-1773), architekt
Syn Józefa II Fontany. do Włoch (świadczyłaby o tym głębsza znajomość architektury Rzymu). Przed 1738 pracował na Litwie m.in. jako architekt rodziny Sapiehów: kasztelana trockiego Antoniego Kazimierza (zm. 1739) a następnie podkanclerzego litewskiego Michała Antoniego (zm. 1760). W 1742 przeniósł się z Wilna do Witebska, gdzie w aktach miejskch występował jeszcze w 1766. W 1768 otrzymał polskie szlachectwo. Autor licznych budowli na terenie obecnej Białorus, m.in. i. kościoła i klasztoru karmelitów trzewiczkowych w Białyniczach (1742-1748), kościoła bernardynów w Budsławiu (1767-76, przypisywany), przebudowy zamku w Bychowie Starym (1752), kościoła jezuitów w Faszczówce 1748-1756), kościóła karmelitów bosych w Grodnie (1738-1765, przypisywany), kościoła w Hubinie (1760-1776), kościoła parafialnego w Kubliczach (1754-55) (obecnie w ruinie), kościoła karmelitów bosych w Miadziole Starym (1753-1754, kościoła jezuitów w Orszy 1741-1753, kościoła dominikanów w Smolanach (1768-1772, przypisywany), kościoła komandorii maltańskiej w Stołowiczach (1740-1743). Autor licznych budwli na terenie Witebska, m.in. cerkwi katedralnej w Witebsku (1745-1781), kościoła farnego (1753-62), kościoła i kolegium pijarów (1753-1762), cerkwi Św. Trójcy (1761).
-
Fontana Paolo Antonio (1696-1765), architekt
Zaprojektował i w latach 1730-1741 kierował realizacją kościoła i klasztoru Reformatów w Sądowej Wiszni. Ponadto zaprojektował i zrealizował kościoły z klasztorami Reformatów w Rawie Ruskiej (skąd przybył do Sądowej Wiszni) i w Chełmie Lubelskim (budowa rozpoczęta w r. 1738). Zaprojektowana przez niego dzwonnica kościoła parafialnego w Lubartowie mogła być inspiracją dla projektu dzwonnicy przy kościele w Lubomlu, wzniesionej w r. 1764. Przypisywano mu (Jerzy Kowalczyk) autorstwo XVIII-wiecznej przebudowy kościoła Św. Kazimierza we Lwowie, ostatnio zakwestionowane.
-
Fordon Jakub, architekt
Architekt guberni grodzieńskiej. W l. 1842-1845 prowadził remont kościoła pojezuickiego w Grodnie. przypisuje mu się projekt kaplicy cmentarnej w Nowogródku (1857).
-
Forst, malarz
Autor końcowej partii dekoracji malarskiej (1860) kościoła katedralnego w Mohylewie.
-
Francuz Jan, malarz
W r. 1612 wykonał polichromię zamku Tarnowskich w Kranobrodzie zniszczonego w czasie potopu szwedzkiego.
-
Frankiewicz Jan (1559-1629) SJ, architekt
Architekt i budowniczy jezuicki. Wykształcony pod kierunkiem Giovanniego Marii Bernardoniego. Był twórcą kościoła pw. Św. Kazimierza w Wilnie (16016-1616).
-
Frantz, rzeźbiarz
Rzeźbiarz warszawski. Ok. r. 1752 wykonywał rzeźby do ogrodu Branickich w Choroszczy, wspólnie z rzeźbiarzami Braunem i Jabłońskim.
-
Franz Józef, architekt
Autor wybudowanego w l. 1860-62 budynku Zakładu Św. Teresy we Lwowie.
-
Frazik Józef Tomasz (1922-1998), architekt, historyk sztuki
(ur. 7.03.1922, w Samborze, zm. 12.03.1998, w Krakowie), architekt, historyk sztuki, autor rekonstrukcji górnej części fasady kościoła karmelitów w Przemyślu.
-
Frediani Giovanni Battista (zm. 1703), inżynier wojskowy, architekt
Pochodzący z Lukki inżynier wojskowy, w stopniu pułkownika, i architekt działający na Litwie od lat 60. XVII w. do śmierci w r. 1703. Autor kościoła kamedułów w Pożajściu (1667-1690). Po r. 1672 prowadził budowę kościoła kanoników lateraneńskich pw. śś. Piotra i Pawła na Antokolu
-
Fredro Marianna z Dembińskich (ok. 1770 - 1806), projektantka ogrodów
ur. ok. 1770, zm. 12.01.1806 w Beńkowej Wiszni, polska arystokratka, córka hrabiego Jana Nepomucena Dembińskiego h. Rawicz, Jr. i Krystyny Dembińskiej, żona Jacka hr. Fredro z Paczkowic h. Bończa, matka poety Aleksandra Fredry. Była główną kreatorką ogrodu otaczającego pałac Fredrów w Beńkowej Wiszni.
-
Frenkel D., architekt
W r. 1909 nadbudową trzecia kondygnację nad przytułkiem Żydowskim w Wilnie i zaprojektował nową dekorację fasady w stylu Art Nouveau.
-
Frezer Jan Wilhelm (1772), architekt
(zm. 1.12.1772), architekt wileński. Autor kościoła Franciszkanów w Siennie (1768-1772) z fundacji ówczesnych właścicieli miasta, Tadeusza Ogińskiego i Jadwigi z Załuskich.
-
Friedl Theodor (1842-1900), rzeźbiarz
Rzeźbiarz wiedeński. Absolwent Akademii w Wiedniu, uczeń uczeń Dominika Fernkorna. W l. 1897-1898 wspólnie z Reinhold Völkelem, według modeli Rudolfa Weyra, wykonał rzeźby na fasadzie kasyna Narodowego (Szlacheckiego) we Lwowie.
-
Friese Marten, organmistrz
Organmistrz. Wykonał organy do kościoła brygidek w Grodnie (ok. 1642).
-
Fryczyński Jakub, architekt, dowódca garnizonu ołyckiego
inżynier wojskowy, w służbie u hetmana Michała Kazimierza Radziwiłła od porucznika doszedł do stopnia generała. Będąc dowódcą garnizonu w Ołyce przebudował w latach 1737-1755 pałac ołycki i zmodernizował zamek w Żółkwi (1753 -1755). Jego liczne projekty zdecydowały o charakterze późnobarokowych wnętrz w Ołyce i Żółkwi. Pracował u ordynata ołyckiego od r. 1748 do 1757. Projektował też pałac i ogród w Białym Kamieniu dla szwagra ordynata, księcia Józefa Aleksandra Jabłonowskiego.
-
Frydecki Andrzej, (1903-1989), architekt
W r. 1933 wraz z Julianem Duchowiczem był współautorem konkursowych projektów typów domów mieszkalnych w zabudowie bliźniaczej i szeregowej. W r. 1936 sporządził plany rozbudowy kościoła w Sichowie. W r. 1937, wraz z Wiktorią Kańską-Frydecką i Janiną Bielską, zdobył II nagrodę w zorganizowanym przez SARP konkursie na projekt kościoła Św. Wincentego a Paulo we Lwowie (projekt nr 9). Po rozstrzygnięciu konkursu samodzielnie wykonał jeszcze jeden projekt wraz z projektem ołtarza gł., który jednak nie znalazł uznania. Wykonał projekt gruntownej przebudowy wnętrz klasztoru Bernardynów we Lwowie, po opuszczeniu zabudowań przez X Gimnazjum, zrealizowany w r. 1938 pod kierunkiem Karola Turkowskiego.
-
Fryxyder Paweł, malarz
Malarz z Różany, nadworny artysta Aleksandra Sapiehy. Wykonał obraz do ołtarza głownego w kościele parafialnym w Nowodziewiątkowiczach (ok. 1789).
-
Fudakowski Kazimierz, ogrodnik
Po r. 1918 wykonał nową aranżację ogrodu w Krasnobrodzie.
-
Gabriel Jakub, budowniczy (?)
W latach 1770-1776 kierował budową kościoła i pałacu w Szczorsach budowanych według planów Józefa de Sacco.
-
Gaj (Gay) Henryk (1875-1936), architekt
Syn Jakuba Gaya, architekta. Architekt i inżynier, autor licznych projektów budynków w Warszawie, Mińsku, Kijowie i na innych terenach ówczesnego Imperium Rosyjskiego. W okresie międzywojennym był architektem wojewódzkim w Pińsku. Studiował architekturę w Instytucie Inżynierów Cywilnych w Petersburgu. Zaprojektował gmach dawnej dyrekcji kolei w Chełmie i osiedle oficerskie tamże (1928-1933).
-
Gajewski Paweł (1889-1950), malarz
Malarz. Był uczniem Szkoły Przemysłowej w Krakowie oraz Państwowego Instytutu Sztuk Plastycznych we Lwowie. W latach 1908–1913 kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni Wojciecha Weissa. Dzięki stypendiom Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie wyjechał na stypendium do Paryża. Wykonał malowidła ścienne w kościołach w Tarnopolu (przed 23 IV 1933?) i Ładyczynie (1935).
-
Gall Emanuel, budowniczy
Budowniczy we Lwowie ok. 1867. Autor hotelu "centralnego" we Lwowie (1881-1884).
-
Galli Giovanni Maria, sztukator
Sztukator, pochodził z Tessino. Stamtąd został sprowadzony do Polski, prawdopodobnie przez sztukatora Giovanniego Pietro Perti, z nim bowiem został w kwietniu 1677 odnotowany podczas wmurowania kamienia węgielnego klasztoru kanoników regularnych na Antokolu w Wilnie. W l. 1677-1686 wykonał wspólnie z G.P. Pertim bogatą stiukowej dekoracji wnętrza kościoła kanoników laterańskich pw. śś. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie. Galli specjalizował się w dekoracji ornamentalnej.
-
Gałoński Paweł (18917-1923), stolarz, rzeźbiarz
Stolarz, rzeźbiarz i muzyk amator. W latach 1923-1924 wykonał ołtarze boczne do kościoła w Ostrowczyku.
-
Gandy Wojciech, organmistrz
W r. 1908 wyonał organy do kościoła parafialnego w Bereznem (Bereźnem).
-
Gans Jan Antoni, architekt
Architekt pochodzący z Karniowa w morawskiej części Śląska. W l. 1746-1752 budował kościół Bernardynów w Zbarażu.
-
Gardecki J., kamieniarz
Kamieniarz warszawski. Sygnował Nagrobek Rafała Radziwiłłowicza na cmentarzu na Rossie (1931).
-
Gąsiorowski Ludwik, architekt
Po r. 1881 wykonał projekt pałacu w Sumówce.
-
Gąsowski, architekt
Architekt, wykonał w Rzymie projekt kościoła pw. św. Michała Archanioła w Retowie, budowany przez architekta Friedricha Augusta Stülera (1800-1865).
-
Gawdzik Czesław (1910-1993), architekt
W r. 1935 ukończył Wydział Architektury Politechniki Lwowskiej i rozpoczął pracę jako urbanista w nadzorze i planowaniu przestrzennym w Łodzi, Krakowie i Warszawie. W 1938 roku przeprowadził się na stałe do Lublina. Objął wówczas stanowisko kierownika zagospodarowania Lublina w Zarządzie Miasta. W 1945 roku został mianowany dyrektorem Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego. W r. 1958 wykonał projekt odbudowy dworu w Romanowie.
-
Gawlik Bronisław, malarz
Malarz lwowski. W r. 1932 zawarto z nim kontrakt na wykonanie temperowej polichromii prezbiterium kościoła w Felsztynie, ale pracy nie ukończył. Ok. r. 1935 odnowił malowidła na sklepieniu oraz wykonał nowe na ścianach nawy gł. i naw bocznych kościoła Dominikanów w Tarnopolu. W r. 1942 wykonał sygnowane i datowane malowidła w kościele wTucznem.
-
Gawlik Wacław, architekt
Zaprojektował kaplicę Ćwiermach (Ćwiermach) wzniesioną w r. 1934 przez cieślę Jana Pacuka.
-
Gawlik Zygmunt (1895-1961), architekt
Architekt krakowski. Zaprojektował ołtarz gł. kościoła Kapucynów na Zamarstynowie we Lwowie, wybrany do realizacji w r. 1931 i wykonany w r. 1932 przez Jana Wojtowicza z Przemyślan. W r. 1933, wg wskazówek o. Czesława Szubera, przygotował projekt adaptacji kościoła w Drohobyczu (zbudowanego w stanie surowym w latach 1914, 1922, 1930-1933) na potrzeby zakonu Kapucynów oraz projekt klasztoru.
-
Gebiczin Grzegorz, cieśla
Cieśla ze wsi Sasów. W r. 1697 wybudował cerkiew pw. św. Mikołaja w Kątach.
-
Geibl (Gajbel) A., architekt
W l. 1897-1904 według jego projektu wzniesiono kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Postawach.
-
Genello Henryk, architekt
-
Genu Antoni Abraham (zm. po 1706), architekt
Inspektor budowli Ogińskich. Domniemany twórca pałaców w Leonpolu oraz w Hanucie. Był prezesem bractwa przy kościele jezuickim św. Ignacego w Wilnie. Kończył budowę wież kościoła św. Jabuba w Wilnie.
-
Gerl Michael, budowniczy
Budowniczy we Lwowie. Autor przebudowy kamienicy Bilskich na rynku we Lwowie (1860-1861).
-
Germanas (1897-1980), inżynier
W l. 1930-1937 inżynier powiatu poniewieskiego. W r. 1932 według jego projektu zbudowano drewniany Bejt Midrasz w Remigołach.
-
Gertner Tomasz (1743-1812), malarz
Malarz lwowski, syn rzeźbiarza Johanna Georga Gertnera i Anny, domniemany uczeń, na pewno współpracownik Stanisława Stroińskiego. Zbigniew Homung przypisał mu część fresków na sklepieniu kościoła w Hussakowie. W latach 1788-1803 brał udział w pracach nad dekoracją malarską kościoła Św. Mikołaja we Lwowie [19:324]. Autor obrazu Św. Jacek w jednym z ołtarzy bocznych kościoła Św. Marii Magdaleny we Lwowie.
-
Gielicki Jan, budowniczy
Budowniczy z Hrubieszowa. W l. 1902-1904 wzniósł neobizantyńską cerkiew w Dołhobyczowie, pod kierunkiem architekta Józefa Kryckiego.
-
Gierzydowicz Piotr, malarz
Malarz dekorator czynny przy budowie pałacu Tyzenhausów w Horodnicy.
-
Gilly David (1748-1808), architekt
Niemiecki architekt epoki klasycyzmu, działający w Prusach. W r. 1779 został dyrektorem budowlanym Pomorza, w r. 1782 został przeniesiony do Szczecina. W r. 1788 powołano go do wyższego departamentu ds. budownictwa w Berlinie. W 1793 Gilly otworzył swoją uczelnię budowlaną w Berlinie. Był współzałożycielem Akademii Budowlanej (późniejszej Technische Hochschule w Berlinie). Gilly rozwinął teorię i praktykę architektury wiejskiej na terenie Prus, kładąc nacisk na funkcjonalność projektowanych budowli. Być moze na podstawie jego projektów typowych powstały domy tkaczy w Supraślu.
-
Giotto Daniel, rzeźbiarz
Rzeźbiarz wileński. W l. 1763-1767 wykonał ołtarz główny w kościele Bernardynów pw. śś. Franciszka i Bernarda w Wilnie.
-
Giryn Jarosław (1896-1980), architekt
Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1925). Według jego projektu wzniesiono w r. 1934 budynek Domu Ludowego w Supraślu.
-
Gisleni Giovanni Battista (1600-1672), architekt
Przypisuje się mu autorstwo kościoła Dominikanów w Żółkwi. Przez wielu badaczy, począwszy od Tadeusza Mańkowskiego, uznawany za projektanta kościoła Karmelitanek Bosych we Lwowie. Ok. poł. w. XVII przedstawił 2 alternatywne projekty szpitala na zamku warszawskim - pierwsze zachowane przykłady projektów architektury szpitalnej w Polsce, z umieszczoną na osi kaplicą szpitalną, ważne dla genezy architektury szpitalnej w. XVIII, takich jak: szpital SS. Miłosierdzia we Lwowie i kościół szpitalny w Maciejowie.
-
Giss Georg, rzeźbiarz
W r. 1767 wykonał rzeźby na fasadzie kościoła pojezuickiego (katedry) w Grodnie.
-
Giżycki Paweł SJ (1692-1762), architekt
Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Gozdawa. Wstąpił do zakonu 16 sierpnia 1710 w Krakowie. Po ukończeniu nowicjatu w r. 1712 uczył w jezuickich szkołach, min. we Lwowie i Samborze. Pracował jako misjonarz w Białej (1723-1725), Kowlu (1726), Połonnem (1726-28), Brześciu Litewskim (1729), Łucku (1730), Włodzimierzu. Od 1730 roku przebywał w Krzemieńcu, dokąd powołany został dla budowy kolegium, i pozostał tam do końca życia. Autor licznych budowli, min. kościoła Jezuitów w Samborze (1721-1730), kościoła św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki, szkoła i kolegium w Krzemieńcu (1731-53), przebudowy kościoła franciszkanów w Korcu k. Ostroga, pałacu Stanisława Wincentego Jabłonowskiego w Niżniowie, przebudowa kościoła w Poczajowie (1744), kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny i klasztor Karmelitów Trzewiczkowych w Horodyszczu (1746), kościoła i klasztoru Jezuitów w Jurewiczach (1746-175), kościoła i klasztoru bernardynów w Łucku (wzniesiony 1752-1789), kościoła jezuitów we Włodzimierzu (1755-1770), cerkwi Opieki Matki Bożej w Poddębcacach. W r. 1737 otrzymał wypłatę za prace przy rozbudowie kolegium jezuickiego we Lwowie. Przypisuje się mu projekt kościoła Paulinów (później Niepokalanek) w Niżniowie, wzniesionego po r. 1742. Zaprojektował dekorację pogrzebową ( doloris) hetmana Józefa Potockiego (zm. 1751) w kolegiacie w Stanisławowie. Przypisuje się mu projekt rekonstrukcji kościoła Jezuitów w Stanisławowie, polegającej na wybudowaniu nowej świątyni z częściowym wykorzystaniem starych fundamentów, zrealizowanej w latach 1753-1763. W r. 1754 zaprojektował ołtarz-ikonostas dla cerkwi Bazylianów w Podhorcach, zrealizowany przez rzeźbiarza Stefana z Krzemieńca. Przypisuje się mu się projekt oratorium za prezbiterium kościoła Dominikanów w Podkamieniu (ok. 1759), wzniesionego ok r. 1764. W r. 1761 zaprojektował hełm wieży tego kościoła, zrealizowany w latach 1761-1762. Ponadto przypisuje się mu przeróbkę ołtarza św. Dominika w kościele Dominikanów w Podkamieniu ok. r. 1760 oraz budowę wieżyczki na sygnaturkę (zniszczonej podczas I wojny światowej).
-
Glaubitz Jan Krzysztof (ok. 1700-1767), architekt
Architekt wileński. Od 1738 działał głównie w Wilnie, gdzie odbudował m.in. kościół ewangelicko-augsburski z całym wystrojem (1738–1743), kościół Św. Katarzyny (1741–1743), fasadę kościoła Św. Jana (ok. 1750). Ponadto wzniósł pałac w Struniu (1749) i kościół w Zabiałach-Wołyńcach (1749–66).
-
Glebow, architekt
Architekt białostocki. Według jego projektu wzniesiono w l. 1861-1862 kościół pw. Św. Trójcy w Supraślu.
-
Głogowski Artur, architekt amator
Dziedzic wsi Bojaniec, architekt amator. W r. 1868 wykonał projekt cerkwi pw. św. Jozafata w Spasowie.
-
Głogowski Grzymała Jerzy (1777-1838), architekt
Architekt, malarz, rysownik, grafik. Uczył się u artysty malarza E. Bielawskiego we Lwowie. Od 1809 adiunkt w lwowskim urzędzie budowlanym (w r. 1811 określany jako „adiunkt Wyższej Dyrekcji Budowniczej Krajowej”). W r. 1810 wykonał projekt dzwonnicy kościoła Bożego Ciała na baszcie Rymarskiej w pobliżu pn.wsch. narożnika klasztoru Dominikanów we Lwowie, zrealizowany w r. 1811. W 1811 zatwierdził plan przebudowy gma¬chu popijarskiego we Lwowie na szpital główny. Miał projektować gmach dla pomieszczenia władz krajowych (Gubernium). Ok. r. 1811 wykonał projekt przebudowy zamku w Nowosiółkach Zahalczyckich na zakład SS. Miłosierdzia, zrealizowany w latach 1811-1819.
-
Głowacki Antoni (1787-1811), budowniczy i malarz
Budowniczy w Szkłowie oraz malarz dekoracji.Autor polichromii katedry w Mohylewie (1788).
-
Gniewosz Władysław (1847-1924), architekt amator
W 4. ćw. w. XIX zakomponował ogród wokół własnego dworu w Katach, który przebudował, być może według własnej koncepcji.
-
Goddeaus (Goddaeusius) Bartłomiej, budowniczy
Budowniczy lubelski. Prowadził budowę kościoła szpitalnego w Maciejowie z fundacji Atanazego Miączyńskiego (1701).
-
Godebski Cyprian (1835-1909), rzeźbiarz
W latach 1858-1860 kierował pracami nad dekoracją rzeźbiarską Domu Inwalidów Wojskowych i kaplicy we Lwowie.
-
Goldberg Edward (1842-1928), architekt
Studiował na Wydziale Budownictwa Szkoły Sztuk Pięknych, od r. 1862 przez dwa lata uczył się w Szkole Głównej. W r. 1864 wyjechał do Berlina, gdzie kontynuował naukę w Królewskiej Akademii Budownictwa. Następnie wyjechał do Sankt Petersburga, gdzie studiował w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych. Po studiach w r. 1869 wyjechał do Warszawy. Został zatrudniony w charakterze budowniczego w departamencie ceł Ministerstwa Finansów, później w komitecie techniczno-budowlanym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Na podstawie jego projektów wzniesiono w Wilnie w latach 1899-1900 kamienice przy ul. Sirockiej (47,49).
-
Golinewicz Justyn (1829-1894), architekt
Architekt pochodzenia białoruskiego, inżynier Guberni Kowieńskiej w l. 1869-77, architekt gubernialny w l. 1878-94. Twórca kościołów, cerkwi, synagog i kamienic w Kownie i okolicach
-
Gölis Jerzy Robert (ur. 1905), architekt
Był pracownikiem naukowym w Katedrze Budownictwa Ogólnego na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej. W r. 1935 wykonał projekt przebudowy domu mieszkalnego obok klasztoru Reformatów przy ul. Janowskiej we Lwowie, na kaplicę przedpogrzebową tamtejszego cmentarza Janowskiego.
-
Gołąb Józef (1904-1973), architekt
Architekt, kierownik działu budowlanego Spółki „Godula” w Katowicach. W r. 1938 zaprojektował i prowadził budowę kościoła w Majdanie koło Drohobycza.
-
Gołoński Andrzej (1799-1854), architekt
Uczeń i współpracownik Jakuba Kubickiego. Studiował na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim. Pełnił funkcję budowniczego Wydziału Przemysłu i Handlu w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych w Warszaw. W l. 30 w. XIX wspólnie z Adamem Idźkowskim prowadził rozbudowę pałacu Paskiewiczów w Homlu.
-
Gomsel (Gömsel) Samuel, blacharz
W r. 1933 pokrył blachą dachy kościoła w Lubieniu Wielkim.
-
Gontarczyk Wiktor (1882-1948), złotnik
Złotnik warszawski. Ok. 1920-1930 wykonał monstrancję do kościoła parafialnego w Stubnicy.
-
Góral Antoni, mistrz murarski
Mistrz murarski z Załoziec. W r. 1926 prowadził budowę kaplicy publicznej w Hnidawie wg projektu Wawrzyńca Dayczaka. W l. 1927-1928 wykonał prace przy odbudowie kościoła parafialnego w Załoźcach po zniszczeniach I wojny światowej: uzupełnił mury w 17 miejscach i wykonał nowe sklepienie „w nawie bocznej (w kaplicy?) od strony wsch.”, zapewne wg projektu W. Dayczaka z r. 1923, a także wzniósł tamtejszą plebanię. W l. 1932-1938 prowadził budowę drugiej kaplicy publicznej w Reniowie wg projektu W. Dayczaka, w miejscu zniszczonej przez Niemców w czasie I wojny światowej.