Dworzec kolejowy
Lwów (Львів), , obwód lwowski, Ukraina
Wzniesiony w l. 1901-04 wg proj. Władysława Sadłowskiego. Jeden z największych dworców kolejowych początku w. XX w Europie Środkowej, łączący nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne (m.in. szerokie zastosowanie żelazobetonu) z formami neobarokowymi i secesyjnymi. Gmach na rzucie wydłużonego prostokąta, złożony z trzech dwukondygnacyjnych, nakrytych kopulastymi hełmami pawilonów połączonych parterowymi łącznikami. W centralnym pawilonie hala odpraw i kasy biletowe, w bocznych pomieszczeniach m.in. poczekalnie i restauracje, pierwotnie z bogatym wystrojem proj. Alfreda Zachariewicza i Tadeusza Obmińskiego. Pawilon środkowy poprzedzony przedsionkiem otwartym monumentalną arkadą ujętą wieżami, ozdobiony rzeźbionymi personifikacjami Handlu i Przemysłu (Antoni Popiel) oraz Lwowa i Ruchu Kolejowego (Piotr Wójtowicz). Od pn. do dworca przylega hala peronowa o przeszklonej konstrukcji stalowej, wykonanej w r. 1905 w Fabryce Zieleniewskiego.
Artyści i rzemieślnicy
- Sadłowski Władysław (1869-1940), architekt
- Zachariewicz Alfred (1871-1937), architekt
- Obmiński Tadeusz (1874-1932), architekt
- Popiel Antoni (1865-1910), rzeźbiarz
- Wójtowicz Piotr (1862-1938) rzeźbiarz
- Fabryka Maszyn i Narzędzi rolniczych Ludwika Zieleniewskiego
Bilbiografia
- Nowy dworzec kolei państwowej we Lwowie, „Architekt”, 5, 1904, nr 7, szp. 101-110
- Kryworuczko J., Szymski A. M., Dworzec kolejowy we Lwowie – czas, autor, historia powstania, [w:] Obiekty kolejowe. Układy przestrzenne, architektura, elementy techniki, red. W. Czarnecki, M. Proniewski, Białystok 2005, s. 63-72
- Lewicki J., Między tradycją a nowoczesnością. Architektura Lwowa lat 1893-1918, Warszawa 2005 s. 243-244
- Rymar M., Architektura dworców Kolei Karola Ludwika w Galicji w latach 1855-1910, Warszawa 2009 s. 91-112